Mỗi năm, số lượng người bệnh tiểu đường đang tăng lên, tỷ lệ loét bàn chân do tiểu đường cũng sẽ tăng theo. Loét bàn chân do tiểu đường có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng phổ biến nhất ở người từ 45 tuổi trở lên. Biến chứng bàn chân do tiểu đường nếu không điều trị kịp thời sẽ gây hoại tử chân, thậm chí cắt cụt chi. Vậy nguyên nhân, mức độ và cách điều trị biến chứng tiểu đường ở bàn chân như thế nào?
Nguyên nhân gây biến chứng tiểu đường ở bàn chân
Biến chứng tiểu đường ở bàn chân là một trong những vấn đề nghiêm trọng và phổ biến nhất mà người mắc bệnh tiểu đường có thể gặp phải. Biến chứng này không chỉ gây đau đớn mà còn có thể dẫn đến nhiễm trùng nghiêm trọng, thậm chí là cắt bỏ chân nếu không được điều trị kịp thời. Nguyên nhân gây ra biến chứng tiểu đường ở bàn chân xuất phát từ một loạt các yếu tố, bao gồm tổn thương thần kinh, giảm lưu thông máu và sự suy yếu của hệ miễn dịch. Dưới đây là những nguyên nhân chính.
Tổn thương thần kinh (bệnh thần kinh ngoại biên)
Một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra biến chứng tiểu đường ở bàn chân là tổn thương thần kinh, hay còn gọi là bệnh thần kinh ngoại biên. Khi đường huyết tăng cao kéo dài, các dây thần kinh trong cơ thể bị tổn thương, đặc biệt là các dây thần kinh ở bàn chân.
- Mất cảm giác: Khi thần kinh bị tổn thương, người bệnh thường mất cảm giác hoặc cảm thấy tê bì ở bàn chân. Điều này làm cho họ không nhận ra các vết thương nhỏ, vết xước hay tình trạng nhiễm trùng trên da, dẫn đến việc vết thương không được phát hiện và điều trị kịp thời.
- Biến dạng bàn chân: Tổn thương thần kinh còn làm thay đổi cấu trúc của bàn chân, dẫn đến các vấn đề như ngón chân quặp, loét da hoặc áp lực không đều trên bàn chân khi đi lại, làm tăng nguy cơ loét chân.
Biến chứng tiểu đường ở bàn chân do tổn thương thần kinh
Giảm lưu thông máu (bệnh mạch máu ngoại biên)
Người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ cao bị xơ vữa động mạch, một tình trạng làm hẹp và cứng các động mạch, từ đó giảm lưu lượng máu đến bàn chân. Điều này khiến quá trình chữa lành vết thương trở nên khó khăn hơn, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
- Thiếu oxy và dưỡng chất: Khi máu không thể lưu thông đầy đủ, các mô ở bàn chân không nhận đủ oxy và dưỡng chất để phục hồi, dẫn đến tình trạng loét hoặc hoại tử nếu không được điều trị kịp thời.
- Nhiễm trùng nghiêm trọng: Thiếu lưu lượng máu còn làm suy yếu khả năng chống lại vi khuẩn của cơ thể, do đó các vết thương nhỏ trên bàn chân dễ bị nhiễm trùng hơn và tình trạng nhiễm trùng có thể lan rộng nhanh chóng.
Hệ miễn dịch suy yếu
Tiểu đường ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, làm giảm khả năng chống lại vi khuẩn và virus. Điều này làm tăng nguy cơ nhiễm trùng cho người bệnh, đặc biệt là ở các vùng da bị tổn thương như bàn chân. Vết thương ở bàn chân nếu không được điều trị sớm có thể phát triển thành nhiễm trùng nặng, làm tăng nguy cơ phải cắt bỏ chi.
Da khô và nứt nẻ
Người mắc tiểu đường thường gặp phải tình trạng da khô do mất nước hoặc tổn thương thần kinh. Da khô dễ bị nứt nẻ, tạo ra các khe hở, là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng. Nếu người bệnh không chăm sóc da bàn chân đúng cách, tình trạng này có thể dẫn đến loét hoặc nhiễm trùng nặng.
Áp lực và ma sát liên tục
Việc đi lại thường xuyên, đặc biệt khi sử dụng giày không phù hợp, có thể tạo ra áp lực và ma sát liên tục trên các khu vực của bàn chân. Điều này dễ dẫn đến sự xuất hiện của các vết chai, loét chân và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Mức độ biến chứng tiểu đường ở bàn chân
4 mức độ tổn thương bàn chân do tiểu đường bao gồm:
- Da bị tổn thương khó lành: Bệnh tiểu đường làm tổn thương thần kinh chỉ huy các hoạt động tái tạo, làm ẩm da nên khiến da ở chân khô, nứt nẻ, bong tróc thường xuyên.
- Chân bị chai: Hiện tượng khá phổ biến mà ai cũng có thể gặp phải nên người tiểu đường thường chủ quan. Các vết chai để lâu ngày mà không điều trị sẽ phát triển rộng hơn, xảy ra các vết nứt, lở loét khiến da khó lành, dễ nhiễm trùng, hoại tử.
- Chân bị loét: Do người bệnh trước đó gặp biến chứng tổn thương thần kinh ngoại biên nên mất cảm giác đau hoặc không cảm nhận được nhiệt độ hay ngoại lực tác động khiến cơ thể giảm khả năng tự vệ, tự chữa lành vết thương. Ngoài ra, xơ vữa động mạch làm giảm lượng máu tới các chi khiến cho vùng chi dưới thiếu oxy, dưỡng chất gây biến chứng loét bàn chân, dễ lan rộng.
- Hoại tử chân: Tình trạng này là biến chứng tiểu đường nghiêm trọng nhất, xảy ra do các vết loét chân kéo dài, không được điều trị đúng cách. Khi bàn chân tổn thương gây ra những vết loét quá lớn, không được điều trị trong thời gian dài nên thiếu máu nuôi dưỡng khiến cho bàn chân hoại tử.
Chân bị loét là biến chứng tiểu đường bàn chân ở mức 3
Cách điều trị biến chứng tiểu đường ở bàn chân
Biến chứng tiểu đường ở bàn chân là một trong những biến chứng phổ biến và nghiêm trọng nhất đối với người mắc bệnh tiểu đường. Nếu không được điều trị kịp thời, các vết loét hoặc nhiễm trùng có thể dẫn đến tình trạng hoại tử, thậm chí là cắt bỏ chân. Điều trị biến chứng tiểu đường ở bàn chân đòi hỏi sự phối hợp giữa kiểm soát đường huyết, chăm sóc bàn chân cẩn thận, và sử dụng các biện pháp y tế phù hợp. Dưới đây là một số cách điều trị phổ biến:
Kiểm soát đường huyết
Việc kiểm soát đường huyết đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị và ngăn ngừa biến chứng ở bàn chân. Đường huyết cao là nguyên nhân chính dẫn đến tổn thương thần kinh và mạch máu, làm suy yếu khả năng hồi phục và dễ gây nhiễm trùng.
- Thuốc điều trị: Bệnh nhân cần tuân thủ chặt chẽ theo hướng dẫn của bác sĩ về việc sử dụng thuốc điều trị tiểu đường, bao gồm thuốc uống hoặc insulin.
- Chế độ ăn uống: Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, ít đường và carbohydrate, nhằm ổn định đường huyết.
- Tập thể dục: Thường xuyên tập luyện giúp cải thiện tuần hoàn máu và hỗ trợ quá trình điều trị.
Chăm sóc vết thương và loét chân
Khi xuất hiện các vết loét hoặc tổn thương trên bàn chân, việc chăm sóc và điều trị đúng cách là yếu tố quyết định để ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng trở nên nghiêm trọng hơn.
- Vệ sinh hàng ngày: Rửa sạch vết thương bằng dung dịch sát khuẩn nhẹ và băng lại bằng băng gạc sạch để tránh nhiễm trùng. Không nên tự ý dùng các loại thuốc bôi không có chỉ định từ bác sĩ.
- Sử dụng thuốc kháng sinh: Trong trường hợp vết thương có dấu hiệu nhiễm trùng, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng kháng sinh đường uống hoặc thuốc bôi để ngăn chặn vi khuẩn phát triển.
- Băng ép: Nếu vết loét quá sâu hoặc nhiễm trùng lan rộng, bác sĩ có thể áp dụng phương pháp băng ép chuyên dụng để giảm áp lực lên vết loét, hỗ trợ quá trình lành vết thương.
Cần chăm sóc cẩn thận vết loét ở bàn chân do tiểu đường
Cải thiện lưu thông máu
Việc lưu thông máu kém là nguyên nhân chính khiến quá trình hồi phục vết thương trở nên khó khăn. Để cải thiện lưu thông máu, người bệnh có thể thực hiện:
- Thuốc hỗ trợ tuần hoàn: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc giúp cải thiện lưu thông máu.
- Phẫu thuật: Trong các tình huống nghiêm trọng, khi động mạch bị tắc hoặc hẹp, phẫu thuật can thiệp để mở rộng mạch máu là phương pháp hiệu quả.
Sử dụng giày dép phù hợp
Việc chọn lựa giày dép phù hợp là một phần quan trọng trong quá trình điều trị biến chứng ở bàn chân. Giày dép phù hợp giúp giảm thiểu áp lực và ma sát lên bàn chân, từ đó ngăn ngừa vết loét mới hình thành.
- Giày y tế: Nhiều bệnh nhân tiểu đường được khuyến nghị sử dụng giày dép chuyên dụng, giúp phân bổ áp lực đồng đều và bảo vệ các khu vực dễ tổn thương trên bàn chân.
- Chọn giày mềm, thoáng: Đảm bảo rằng giày không quá chật, có đệm tốt và không gây ma sát nhiều trên da.
Phẫu thuật khi cần thiết
Trong những trường hợp biến chứng nghiêm trọng, như hoại tử hoặc nhiễm trùng nặng không thể kiểm soát bằng thuốc, phẫu thuật là biện pháp cuối cùng. Tùy thuộc vào mức độ tổn thương, bác sĩ có thể thực hiện các biện pháp can thiệp phẫu thuật để cắt bỏ mô bị nhiễm trùng, hoặc thậm chí cắt cụt chân để ngăn chặn nhiễm trùng lan rộng.
Glutex - Giải pháp giúp hạ nhanh và ổn định đường huyết
Để hạ và ổn định đường huyết và cải thiện tình trạng biến chứng tiểu đường ở bàn chân, bạn nên kết hợp sử dụng thêm sản phẩm thảo dược Glutex nhé.
Ra đời từ năm 2017, Glutex đã được nhiều người bệnh tiểu đường đánh giá cao về tác dụng:
- Giúp hạ nhanh và ổn định đường huyết sau 2 - 4 tuần, nhờ đó cải thiện các triệu chứng mệt mỏi, gầy sút cân, mờ mắt, tiểu nhiều, tê bì tay chân… do đường huyết cao gây ra.
- Giúp giảm cholesterol máu, giảm nguy cơ biến chứng tiểu đường trên chân, tim, thận, mắt, thần kinh.
- Giúp người bệnh tiền tiểu đường hạn chế tiến triển thành bệnh tiểu đường.
Glutex cũng được nhiều chuyên gia, nhà thuốc và người bệnh công nhận có khả năng hạ và ổn định đường huyết tốt. Bên cạnh đó, Glutex được IMC ứng dụng bào chế bằng công nghệ lượng tử với thành phần từ thảo dược đã được chứng minh về độ an toàn, không có các tác dụng phụ như hạ đường huyết quá mức hay gây hại cho gan, thận.
Glutex giúp hạ và ngăn ngừa biến chứng tiểu đường hiệu quả
Theo thực tế từ nhiều bệnh nhân đã sử dụng Glutex, thường sau khoảng từ 2 - 4 tuần uống sản phẩm là đường huyết đã có sự cải thiện tích cực. Người bệnh giảm rõ rệt các triệu chứng mệt mỏi, đau nhức bắp thịt, mờ mắt, tiểu nhiều, khát nhiều,… Sử dụng Glutex từ 4 - 12 tuần giúp đường huyết ổn định, giảm mỡ máu, giảm HbA1c, giảm thiểu nguy cơ biến chứng tiểu đường xuống mức thấp nhất cũng như cải thiện các biến chứng do tiểu đường như ở bàn chân, tim, thận, mắt,...
Có Glutex thật hay, cải thiện đường huyết cả ngày khỏe vui!
Nếu có thắc mắc gì, quý độc giả hãy để lại bình luận bên dưới để được chuyên gia giải đáp chi tiết.